Fotoğraf teknolojileri geliştikçe kullanıcılar arasında belirli tartışmalar kendini gösterir. Yeni teknoloji öncesinden iyi mi? Dijital fotoğraf makineleri analog makinelerinden kaliteli mi? Aynasız makinelerin performansı aynalı makinelere kıyasla nasıl? Bu sorular böyle uzayıp gider. Bu sorulara verilen cevapların ise kaçınılmaz bir sonu oluyor. Yeni teknolojiler çok da şaşırılmayacak bir şekilde ilk çıktığı zamanlarda eski teknolojilerle kıyaslanabilecek kadar gelişkin olmuyor. Ancak zamanla, eski teknolojinin seviyesini yakalıyor ve geçiyor da. Ancak bunun bir sebebi de piyasa koşulları nedeniyle artık eski teknolojiye yeterli yatırımların yapılmaması ve hatta üretimlerin tamamen durdurulması.
Fotoğraf dünyasında şimdi bir ikilik daha var. Ancak bu defa fotoğraf makineleri içinde gelişen bir teknoloji arasında değil. Cep telefonları ile Fotoğraf makinesi arasında yapılan bir kıyaslama. Günümüzde çekilen fotoğrafların pek çoğu kuşkusuz cep telefonlarıyla çekiliyor. Hem kullanıcıların bir fotoğraf çekme aracı olarak cep telefonlarına daha kolay ulaşabiliyor olması hem de bu cihazların fotoğraf paylaşımı yapacak platformalara erişebilen cihazlar olması bunun bir nedeni olabilir. Fakat, dolaşımdaki fotoğrafların pek çoğu cep telefonlarıyla çekiliyor diye telefonla çekilen fotoğrafların fotoğraf makinesinden daha iyi olduğunu hemen kabul etmek yanıltıcı olabilir. Ancak son günlerde önemli bir iddia ortaya atıldı. İddiaya göre Sonny'nin üst düzey yöneticilerinden birisi akıllı telefonların DSLR makinelerin önüne geçecegi yıl olarak 2024'ü işaret etti. Fakat bu nasıl olacak henüz bazı soru işaretleri bulunuyor.
Böylesi bir gündemde cep telefonlarını profesyonel bir makine gibi nasıl kullanabileceğimiz hakkında bazı bilgilere yer vermek gerek. Ama en başta tekrar söylemek gerekiyor. Henüz daha akkıllı telefonlar dslr makineler kadar kaliteli fotoğraf çekmiyorlar. Yalnızca, 2024 yılında bu kaliteye erişebileceklerine ilişkin böyle bir iddia bulunuyor. Gelişmeler neler olacağını gösterecektir ancak Nikon Z9 ya da Canon R5 seviyelerini yakalamalarının zor olduğunu düşünüyorum. Telefonla profesyonel fotoğraf çekmek için ise dikkat edilmesi gereken bazı özellikler var. Aslında bu özellikler DSLR makineden de çok farklı değil.
Akıllı telefonların avantajları:
Akıllı telefonların küçük ve taşınabilir olması en önemli avantajlardan birisidir. Gerçi bu durum sensörün de küçülmesine neden olan bir durumdur. Ama bir sokak fotoğrafçısı için kamerasını doğrudan bir kişiye doğrultamasından daha az korku veren bir şey olduğunu söylemek mümkündür. Gerçi burada temel bir etik probleme dikkat çekmek gerekiyor. İnsanlar görüntüsünün sizin çektiğiniz şekliyle sabitlenmesini istemiyor olabilir. Eğer, haber gibi kamusal yararı olan bir durum söz konusu değilse, insanların görüntüsünü onlardan habersiz çekmemek temel kural olmalıdır. Bu etik problemin altını çizdikten sonra, cep telefonları sayesinde ekstra bir fotoğraf makinesi çantası taşımaya gerek kalmıyor. Özellikle, anlık bir fotoğraf çekmek için hayatın her zamanı fotoğraf makinesini yanınızda taşımıyor olmak oldukça kolay ve insan sağlığı için de önemli bir durum. Eğer telefonlar dslr makine kapasitesini sağlarsa seyehat fotoğrafçılığı için vazgeçilmez cihazlar olabilirler.
Akıllı telefonların bir diğer avantajı için her zaman bir ağa bağlı olabilecek olmaları ve pek çok uygulamaları bünyesinde barındırmaları. Çektiğiniz fotoğraflara ulaşmayı, onları göndermeyi ve takipçilerinizle paylaşmayı oldukça olanaklı kılıyor. Öte yandan, bir ele sığan akıllı telefonlar için kullanım kolaylağı da söz konusudur. Sadece fiziki kolaylık değil aynı zamanda bas çek makine gibi özellikler gösterebileceği gibi karmaşık profesyonel ayarlamaları yapmanıza olanak sağlayacak durmulra söz konusudur.
Bir akıllı telefon nasıl profesyonel makine gibi kullanılır?
Akıllı telefonunuzu profesyonel fotoğraf makinesi gibi kullanmak için telefonunuz fotoğraf çekimi için sunduğu manuel moda hakim olmak gerekmektedir. Bu mod kullanıcılar için ISO ayarı yapmayı, diyafram açıklığı ayarlamayı, enstantene hızını belirlemeyi, beyaz dengesi için renk scaklığını derecelendirmeyi olanaklı kılar. Çekmek istediğiniz fotoğraflara vermek istediğiniz duyuguyu katmanız bu ayarları kontrol edebiliyor olmanızdan geçer. Ayrıca, poz telafisi ya da RAW kayıt şansı ise diğer özelliklerdir.
Bir fotoğrafın en önemli özelliği neyi, nasıl çerçevelediğidir. Neyi çerçevelediği konusu, hangi nesneleri fotoğrafa dahil ettiğimizle ve hangilerini fotoğrafa dahil etmediğimizle yakından ilişkilidir. Nasıl konusu ise, fotoğrafa dahil olan nesnelerin hangi örüntüyle, hangi ilişkiyle fotoğrafa dahil olduğudur. Bu konuda makinelerde bulunan çizgiler, doğru oranlarda bir çerçeve oluşturmak için fotoğrafçıya kolaylık sağlamaktadır. Eğer bir akıllı telefonla dslr makine gibi fotoğraf çekilmek isteniyorsa, bu çizgilerden faydalanılmak gerekir. Bu çizgiler sayesinde, yeni açılar ve çerçeveler oluşturulabilir, fotoğrafta yeni derinlik ve katmanlar daha kolay yaratılabilir.
Akıllı telefonların kendi arayüzleri her zaman her teknik imkanı kullanmaya olanak vermeyebilir. Eğer bir özellik donanımda varsa ve yazılımsal olarak sizin kullanmanıza müsade edilmiyorsa bunlar üçüncü taraf uygulamalar yükleyerek giderilibelir. Pro Camera, Camera FV-5 gibi uygulamalar bu konuda kullanıcılara yardımcı olabilir. Yazılım desteğinin yanı, akıllı telefonunuz donanımsal olarak desteğe ihtiyaç duyabilir. Akıllı cihazlar için geliştirilen lensler, ihtiyaçcınız olan görüntüyü sağlamanızda fayda sağlayabilir. Makro lensler, telefoto lensler, geniş açılı ya da balık gözü lensler ile telefonunuzun fotoğraf çekme kapasitesini geliştirebilirsiniz. Ancak her gelişme, git gide onu bir fotoğraf makinesine benzetir.
Akıllı telefonların profesyonel fotoğrafçılıkı için bir diğer kullanımı ise, çekim sonrası fotoğraların işlenmesinde ortaya çıkar. Özellikle mobil mağzalar arayıcılığıyla pek çok uygulama görüntü işlemineze yardım edebilir. Bu önceki yıllarda olmadığı kadar geliştiğinin altı çizilmeli. Bu uygulamaların kimisi ücretli iken kimisi ise tamamen ücretsiz kullanıma açıktır. Çekilen fotoğrafları profesyonel olarak düzenlemek isteyenler için, poz, renk, doygunluk, netlik, rötuş ayarları yapmaya olanak sağlar.
Akıllı telefonlarda ışığı kullanmak oldukça önemlidir. Fotoğraf makinelerine kıyasla küçük bir sensöre sahip olamalarına rağmen ışığa olan duyarlılıkları görece yüksektir. Daha iyi ışık ortamlarında ise daha iyi sonuçlar almak mümkündür. Işık söz konusu olduğunda hem doğal ışık kaynaklarından hem de yardımcı kaynaklardan yararlanmak mümkündür.
Sıralanan özellikler gibi pek çok özellik kullandıkça kendini gösterecektir. Temel anahtarın, telefonun manuel moduyla daha sık vakit geçirmek olduğunu söylemek doğru olacaktır. Zamanla ayarlara alışacak hatta kişiselleştireceksiniz. Akıllı telefonlar günün birinde DSLR makinelerin performansını yakalar mı, yakalarsa ise ne zaman yakalar bilinmez. Ancak, bugün oldukça pahlanan fotoğraf makinesi fiyatları akıllı telefonları tercih edilebilir bir duruma getirebilir. Yaklaşık 200 bin liraya ulaşan fotoğraf makinesi fiyatları karşısında, bilindik markaların üst düzey telefon modellerine yarı hatta üçte bir fiyata sahip olmak mümkün. Kaliteler arası fark olabilir ancak akıllı telefon hem kişinin üst seviye olmasa da tatminine yol açacak fotoğraf çekmeyi sağlayabilir hem de telefonla yapılacak pek çok başka özelliği de beraberinde getirir.